Archiwum Państwowe w Bydgoszczy podjęło przygotowania do wykonywania zadań statutowych w pełnym zakresie. Jednym z nich jest bezpośrednie udostępnianie materiałów archiwalnych w czytelniach. W związku z tym prowadzimy obecnie przygotowania organizacyjne i materiałowe mające na celu otwarcie, na razie w ograniczonym zakresie, naszych czytelni. W jaki sposób i kiedy będzie można bezpośrednio korzystać ze zgromadzanych przez Archiwum materiałów archiwalnych, powiadomimy Państwa na naszej stronie internetowej.
Wszyscy tworzymy historię. Wspólnie dokumentujmy czasy, w których żyjemy.
Chcesz, aby następne pokolenia dowiedziały się, jak żyliśmy w czasie pandemii wywołanej koronawirusem? Jak zmienił on nasze codzienne zwyczaje, postrzeganie świata i nas samych? Jakie przeobrażenia wymusiła epidemia i w jaki sposób się do nich dostosowaliśmy? Co nas martwiło, a co cieszyło w tym trudnym czasie? Jakie mieliśmy rozterki, wątpliwości, obawy, a co dawało nam nadzieję? W jaki sposób przetrwaliśmy? Zadbaj o to i przekaż nam swoje relacje i materiały, które stanowić będą bezcenne źródła historyczne dla kolejnych pokoleń.
Archiwum Państwowe w Bydgoszczy wraz z pozostałymi archiwami państwowymi w Polsce, włącza się do akcji pod nazwą Archiwum Pandemii A.D. 2020. Społeczna kolekcja dokumentów pandemii wywołanej koronawirusem (SARS-CoV-2), zainicjowanej przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych. Motywem przewodnim tego działania jest zgromadzenie i zabezpieczenie w zasobie Archiwum prywatnych zbiorów dokumentów w różnorodny sposób związanych z tak nadzwyczajnym wydarzeniem w historii, jak przebieg pandemii w Polsce. Ostatecznym zamiarem jest stworzenie ogólnopolskiej kolekcji specjalnej. Realizacja przedsięwzięcia zakłada szeroką i aktywną współpracę społeczności lokalnych, zarówno w wymiarze indywidualnym (osobistym), jak i w organizacyjnym (stowarzyszenia, grupy wsparcia, działania pomocowe, itp.) Akcja polega na przekazywaniu zachowanej dokumentacji do zasobu Archiwum Państwowego w Bydgoszczy.
Przejmowanie dokumentacji będzie odbywać się zarówno drogą elektroniczną
jak i tradycyjną.
Materiały elektroniczne prosimy przekazywać za pośrednictwem adresu e-mail: archiwumpandemii@bydgoszcz.ap.gov.pl
Przejmowanie dokumentacji w formie tradycyjnej będzie odbywać się
bezpośrednio w Archiwum. Przekazane materiały zostaną złożone w specjalnie
przygotowanym pojemniku z oznaczeniem „Archiwum Pandemii A. D. 2020”. W
pojemniku będą umieszczane materiały dostarczone osobiście jak i drogą
korespondencyjną. W przypadku kontaktu osobistego w przekazaniu będzie
uczestniczył wyznaczony pracownik (archiwista), który potwierdzi złożenie
wymaganych oświadczeń i zgód w formie umowy darowizny. Na życzenie darczyńcy
Archiwum wykona kopie cyfrowe lub kopie tradycyjne (wydruki) przekazanej
dokumentacji.
Zebrane w ten sposób materiały złożą się na kolekcje specjalną Archiwum
Pandemii A.D.2020 w zasobie AP w
Bydgoszczy. Sądzimy, że wśród ofiarowanych materiałów znajdą się
interesujące opinie, zapiski, relacje, fotografie itp., dotyczące samej
pandemii oraz konkretnych wydarzeń, w których być może darczyńcy mieli okazję
uczestniczyć osobiście. Zgromadzona dokumentacja, nieco inna w charakterze,
zapewne uzupełni oficjalne źródła urzędowe.
Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych przewiduje również organizację
konkursu na zapiski rodzinne archiwistów w czasach pandemii. Celem konkursu
będzie utrwalenie tych wydarzeń w wymiarze prywatnym i rodzinnym.
Więcej
informacji o akcji Archiwum Pandemii A.D. 2020. Społeczna kolekcja dokumentów pandemii
wywołanej koronawirusem (SARS-CoV-2) pod adresem:
W związku z ROZPORZĄDZENIEM MINISTRA ZDROWIA z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej stanu epidemii oraz decyzją Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych o ograniczeniu działalności archiwów państwowych i zamknięciu czytelni do odwołania informujemy, że:
do odwołania Archiwum
Państwowe w Bydgoszczy oraz Oddział w Inowrocławiu nie przyjmują interesantów
zewnętrznych. Sekcja Archiwum w Bydgoszczy przy ul. Wiślanej 27 jest nieczynna.
Prosimy o
stosowanie komunikacji elektronicznej i telefonicznej jako alternatywy dla
bezpośredniego kontaktu oraz o kierowanie spraw na adres: kancelaria@bydgoszcz.ap.gov.pl lub
za pośrednictwem skrzynki Elektronicznej Platformy Usług Administracji
Publicznej ePUAP.
Dokumenty
wymagające zachowania formy papierowej prosimy przesyłać we wskazanym okresie
za pośrednictwem poczty tradycyjnej. Osobiste doręczanie i składanie dokumentów
jest możliwe w godzinach pracy urzędu, od 8.05 do 14.50 , w siedzibie przy ul.
Dworcowej 65 w Bydgoszczy, niemniej – dla wspólnego bezpieczeństwa – apelujemy
o ograniczenie tego typu wizyt.
Ponadto
przypominamy, że od dnia 12 marca 2020 r. wszystkie czytelnie
Archiwum są zamknięte aż do odwołania.
Jednocześnie
informujemy, że część znajdujących się w zasobie naszego Archiwum w Bydgoszczy
oraz Oddziału w Inowrocławiu materiałów archiwalnych w postaci akt stanu
cywilnego jest dostępnych w formie skanów na stronach:
Szanowni Państwo w związku z art. 3 Ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. 2020 poz. 374), który dopuścił możliwość polecenia pracownikowi wykonywanie pracy, poza miejscem jej stałego wykonywania (tzw. praca zdalna) uprzejmie informujemy, iż na stronie Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych
zostały zamieszczone najważniejsze zasady postępowania z dokumentacją. Mogą one być przydatne zarówno dla pracowników jak i kierowników państwowych samorządowych jednostek organizacyjnych wprowadzających pracę zdalną. Poniższe zalecenia oparte są na zapisach ogólnych Instrukcji Kancelaryjnej, która wdrożona w urzędzie pozostaje najważniejszym dokumentem w tym zakresie.
Na drodze do Niepodległości. Bydgoszcz w latach 1914-1920
Bydgoszcz,
20-21 stycznia 2020 r.
Konferencja Naukowa „Na drodze do Niepodległości. Bydgoszcz w latach 1914-1920” przygotowana jest w związku z przypadającą w 2020 roku 100. rocznicą powrotu Bydgoszczy do Macierzy po 148 latach zaboru pruskiego. Organizatorzy konferencji Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy i Miasto Bydgoszcz planują podjęcie problematyki oscylującej wokół dziejów Bydgoszcz i regionu od przełomu XIX i XX w. do 1920 roku.
Obrady będą odbywać się w ramach sześciu zagadnień:
1.
Bydgoszcz i region pod zaborami
Dzieje miasta i jego mieszkańców w latach
zaboru pruskiego, rozwój przestrzenny, demograficzny
i gospodarczy miasta, kultura, oświata, życie codzienne. Bydgoszcz
wielokulturowa: Niemcy, Polacy, Żydzi jako sąsiedzi, ich parafie i świątynie.
Bydgoszcz jako stolica regencji, życie polityczne, prezydenci regencji
i burmistrzowie, wybory do sejmu pruskiego i parlamentu Rzeszy. Wybitni
bydgoszczanie: Niemcy, Polacy, Żydzi.
2. Bydgoszcz i region w
czasie I wojny światowej
Zmiany, jakie
dokonały się w obliczu miasta i regionu w czasie Wielkiej Wojny, we wszystkich
dziedzinach życia, także po względem społecznym i obyczajowym. Dzieje wojenne
garnizonu bydgoskiego, lazarety
i szpitale wojskowe, obozy jenieckie dla jeńców rosyjskich. Polacy w armii
niemieckiej. Przemysł, handel
i rzemiosło w warunkach wojennych. Życie
codzienne bydgoszczan w sytuacji ekonomicznego kryzysu wojennego, przemiany
obyczajowe i mentalnościowe, rola i pozycja społeczna kobiet.
3. Bydgoszcz i region w
dobie powstania wielkopolskiego 1918/1919
Polskie
organizacje w Bydgoszczy w przededniu kapitulacji Niemiec, przygotowania do
odzyskania niepodległości, tworzenie struktur przyszłego państwa polskiego.
Bydgoszcz w momencie zakończenia wojny; zima 1918/1919
i „rewolucja listopadowa” w mieście. Sytuacja polityczna, działania władz
miejskich i regencyjnych. Garnizon bydgoski po powrocie jednostek frontowych,
organizacja i działalność Grenzschutzu. Powstanie Wielkopolskie
w regionie, bydgoszczanie uczestnicy walk powstańczych, konspiratorzy i
działacze społeczni.
4.
Bydgoszcz w oczekiwaniu na Niepodległość 1919 r.
Sytuacja w Bydgoszczy od podpisania rozejmu w Trewirze do powrotu
Bydgoszczy w granice suwerennej Polski. Relacje polsko-niemieckie,
przygotowania do przejęcia miasta przez władze polskie. Ewakuacja niemieckich
urzędów i instytucji, dziedzictwa materialnego, w tym pomników czy zbiorów
niemieckich towarzystw, m. in. Towarzystwa Historycznego dla Obwodu
Nadnoteckiego, ewakuacja niemieckich jednostek wojskowych z garnizonu
bydgoskiego, budowa polskiej administracji.
5. Powrót Bydgoszczy do
Macierzy 1920 r.
Wydarzenia stycznia 1920 roku, przejęcie Bydgoszczy
przez władze polskie; kontrowersje związane z datą dzienną wydarzenia.
Przejęcie garnizonu przez wojsko polskie, jego organizacja i historia jednostek
w nim stacjonujących. Emigracja ludności niemieckiej i żydowskiej, imigracja i
zmiany w strukturze ludnościowej mieszkańców, dzieje mniejszości rosyjskiej,
emigrantów z Rosji Sowieckiej. Organizacja władz miejskich, życie polityczne w
pierwszym roku niepodległości – partie i ugrupowania polskie i niemieckie.
Polonizacja szkolnictwa i stosunków wyznaniowych, organizacja polskiego życia
kulturalnego, teatr, prasa, życie codzienne.
6.
Bydgoszcz i region (1914-1920 ) – pamięć i tożsamość
Upamiętnianie bydgoskich i regionalnych wydarzeń z epoki, polsko-niemieckie
dziedzictwo kulturowe, mogiły poległych żołnierzy
z czasów I wojny światowej i powstania wielkopolskiego, pomniki i tablice pamiątkowe,
inne miejsca pamięci w mieście i w regionie. Relacje, pamiętniki i wspomnienia
świadków, artykuły ówczesnej prasy.
Problematyka prezentowana na konferencji ma charakter
interdyscyplinarny, dlatego do udziału w obradach zapraszamy zarówno
historyków, jak i historyków sztuki i architektury, wychowania, socjologów,
kulturoznawców, literaturoznawców. Z uwagi na szeroki zakres tematyczny
konferencji zapraszamy wszystkich miłośników historii, zajmujących się historią
swojego miasta rodzinnego bądź badaniami genealogicznymi bydgoszczan do udziału
w konferencji.
Rada
Programowa Konferencji:
prof. dr hab. Albert S. Kotowski –
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy (przewodniczący)
prof. nadzw. dr hab.
Zdzisław Biegański – Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
prof. dr hab. Jarosław
Kłaczkow – Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
prof. nadzw. dr hab. Janusz
Kutta – Kujawsko-Pomorska Szkoła Wyższa w Bydgoszczy
dr hab. Łukasz M. Nadolski –
Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy
dr hab. Marek Romaniuk – Archiwum
Państwowe w Bydgoszczy
prof. nadzw. dr
hab. Michał F. Woźniak, prof. UMK – Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy
prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Zyglewski
– Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Polskie Towarzystwo
Historyczne, Oddział w Bydgoszczy
Sekretarze konferencji:
dr Sławomir Łaniecki
– Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego UKW
mgr Anna Nadolska –
Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy
Osoby zainteresowane wzięciem udziału w konferencji proszone są o kontakt z sekretarzem Anną Nadolską, kustoszem, kierownikiem Działu Historii Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, e-mail: konferencjabydgoszcz1920@muzeum.bydgoszcz.pl,
tel. 52 58 59 995 (lub 52 58 59 983).
Archiwum Państwowe w Bydgoszczy wpisało się w obchody jubileuszu 100 – lecia odzyskania niepodległości i powrotu Bydgoszczy do Rzeczpospolitej Polskiej. Najwłaściwszą formą było wydanie okolicznościowego albumu, który stał się również okazją do zaprezentowania bydgoszczanom wybranych archiwaliów dotyczących najnowszych dziejów miasta.
Uprzejmie informujemy, że album ”Polska Bydgoszcz … w dokumencie archiwalnym 1918 – 1920” jest dostępny tyko w Archiwum. Po dokonaniu zapłaty może zostać odebrany osobiście w siedzibie przy ul. Dworcowej 65 lub wysłany pocztą na wskazany adres.
Wpłatę za album ”Polska Bydgoszcz … w dokumencie archiwalnym 1918 – 1920” w kwocie 55,30 zł. należy dokonać na konto: NBP 59 1010 1078 0007 1022 3100 0000,
natomiast wpłatę pokrywającą koszty przesyłki w kwocie: 18 zł.
NBP 12 1010 1078 0007 1022 3000 0000.
Prosimy o potwierdzenie dokonania wpłat na adres administracja@bydgoszcz.ap.gov.pl abyśmy mogli przesłać książkę.
W 2019 r. Archiwum Państwowe w Bydgoszczy, w efekcie realizacji projektu ARN, pozyskało do zasobu pakiet dokumentów osobistych Jana Kwaska, pocztowca i znanego sportowca, także korespondenta Przeglądu Sportowego, dokumenty rodziny Stencel oraz . zbiór 12 fotografii rodzinnych dot. rodzin Ronowicz i Umerscy z Bydgoszczy.
Konferencja Naukowa „Na drodze do Niepodległości. Bydgoszcz w latach 1914-1920” przygotowana jest w związku z przypadającą w 2020 roku 100. rocznicą powrotu Bydgoszczy do Macierzy po 148 latach zaboru pruskiego. 
