Polscy olimpijczycy na fotografiach w zasobie Archiwum Państwowego w Bydgoszczy

27 lipca 2024 roku w Paryżu oficjalnie rozpoczną się XXXIII Letnie Igrzyska Olimpijskie. W zasobie Archiwum Państwowego w Bydgoszczy znajdują się historyczne fotografie polskich olimpijczyków, nie tylko z regionu. Są to portrety wybitnych polskich sportowców, medalistów olimpijskich, wielokrotnych reprezentantów Polski i tych uczestników igrzysk, którzy nie odnieśli na nich znaczących sukcesów, ale godnie reprezentowali swój kraj.

Jadwiga Wajs (1912-1990), trzykrotna olimpijka w konkurencji rzut dyskiem na igrzyskach w Los Angeles (1932 – brązowy medal), Berlinie (1936 – srebrny medal) i Londynie (1948 – 4 miejsce), 21-krotna mistrzyni Polski w rzucie dyskiem i pchnięciu kulą, wielokrotna reprezentantka Polski w meczach międzypaństwowych, 6-krotna rekordzistka świata w rzucie dyskiem

Stanisława Walasiewicz (1911-1980), uczestniczka igrzysk olimpijskich, medalistka w konkurencji bieg na 100 metrów, w Los Angeles (1932 – złoty medal) i Berlinie (1936 – srebrny medal); była lekkoatletką wszechstronną, wielokrotną medalistką mistrzostw Europy i Kobiecych Igrzysk Światowych, 24 razy mistrzynią Polski w tak różnorodnych konkurencjach jak biegi sprinterskie, skok w dal i rzut oszczepem (na mistrzostwach kraju w Grudziądzu w 1938 roku zdobyła 7 medali); 14 razy ustanawiała rekordy świata, a 46 razy rekordy Polski

Halina Konopacka (1900-1989), pierwsza w historii polskiego olimpizmu mistrzyni olimpijska, najcenniejsze trofeum wywalczyła w w rzucie dyskiem Igrzysk IX Olimpiady w Amsterdamie w 1928 roku, a „przy okazji” została także… miss tamtej imprezy w plebiscycie dziennikarzy sportowych. Do dwóch złotych medali  Światowych Igrzysk Kobiet dorzuciła też 26 tytułów mistrzyni Polski w 10 konkurencjach lekkoatletycznych; 7 razy ustanawiała rekord świata – w rzucie dyskiem i pchnięciu kulą

Janusz Kusociński (1907-1940), pierwszy w historii Polski mistrz olimpijski, złoty medal zdobył w konkurencji biegu na 10 000 metrów na Igrzyskach w Los Angeles w 1932 roku; był też rekordzistą świata w biegach na 3 000 metrów i 4 mile, mistrzem Europy na 5 000 metrów, 25-krotnym rekordzistą Polski w biegach średnio i długodystansowych, 10 razy triumfował w mistrzostwach kraju; aresztowany za udział w konspiracji został rozstrzelany przez Niemców w masowej egzekucji w Palmirach pod Warszawą

Klemens Biniakowski (1902-1985), olimpijczyk z Los Angeles (1932) i Berlina (1936, chorąży polskiej ekipy), występował bez sukcesów medalowych w biegu na 400 metrów i sztafecie 4×400; urodził się w Nakle nad Notecią, reprezentował kluby z naszego regionu – Sokół Nakło i Polonię Bydgoszcz, 22 razy triumfował w mistrzostwach Polski biegach na 200 i 400 metrów oraz w sztafetach

Adam Papee (1895-1990), olimpijczyk z Paryża (1924), Amsterdamu (1928 brązowy medal w szabli drużynowo), Los Angeles (1932 brązowy medal w szabli drużynowo) i Berlinie (1936); wielokrotny uczestnik mistrzostw Europy, 4 razy zdobywał tytuł mistrza Polski w konkurencji szabli, związany z Bydgoszczą, gdzie w latach 1967-1977 był trenerem szermierki w miejscowej Gwieździe, zmarł w mieście nad Brdą i został tu pochowany

Andrzej Szajna (1949-2024), olimpijczyk z Monachium (1972), Montrealu (1976) i Moskwy (1980), gimnastyk, dwukrotny brązowy medalista mistrzostw świata, złoty medalista mistrzostw Europy, 34-krotny mistrz Polski w poszczególnych konkurencjach i 8-krotny w wieloboju; był wieloletnim reprezentantem bydgoskiego Zawiszy, zmarł i pochowany został w Bydgoszczy

Jacek Wszoła (ur. 1956), złoty medalista olimpijski w skoku wzwyż na igrzyskach w Montrealu (1976) i srebrny w tej samej konkurencji w Moskwie (1980); w 1980 roku pobił rekord świata w swojej konkurencji (2.35), był 20-krotnie mistrzem Polski na stadionie i w hali; w 1997 roku zdobył tytuł halowego mistrza świata weteranów

Władysław Kozakiewicz (ur. 1953), uczestnik igrzysk w Montrealu (1976) ale przede wszystkim złoty medalista igrzysk w Moskwie (1980 – wynik 5.78 był rekordem świata); konkurs w Moskwie przeszedł na zawsze do historii za sprawą tzw. „gestu Kozakiewicza”, który wykonał on w stronę wyjątkowo nieprzychylnie nastawionej do niego rosyjskiej publiczności; 11-krotnie zdobywał tytuł mistrza Polski na stadionie i w hali.

Jan Brzeźny (ur. 1951), olimpijczyk z Montrealu (1976), wielokrotny medalista mistrzostw Polski, uczestnik wielu prestiżowych wyścigów kolarskich także w Bydgoszczy i w regionie; przez wiele lat pozostawał w cieniu swoich wybitnych kolegów z drużyny, tworzących potęgę polskiego kolarstwa lat 70-tych, pracując na ich sukcesy.

Opisy na podstawie: Bogdan Tuszyński, Polscy olimpijczycy XX wieku (1924-2002), Warszawa 2024; www.olimpijski.pl (oficjalna strona Polskiego Komitetu Olimpijskiego)